Nieuwsbrief Kansrijke Start - De zomer in met Kansrijke Start

In totaal hebben zich nu 115 GIDS-gemeenten aangemeld om een lokale coalitie Kansrijke Start te gaan vormen of versterken. In de meicirculaire 2019 zijn de middelen voor deze impuls opgenomen voor de gemeenten die zich voor de eerste tranche hebben aangemeld. GIDS-gemeenten kunnen zich tot uiterlijk 1 november 2019 aanmelden voor de tweede tranche via de aanmeldlink GIDS-gemeenten.

In de decembercirculaire 2019 zullen de middelen worden opgenomen voor gemeenten die zich voor deze tweede tranche aanmelden.

Uiteraard kunnen niet-GIDS gemeenten ook een lokale coalitie Kansrijke Start vormen. Via de aanmeldlink niet-GIDS-gemeenten kunnen gemeenten zich aanmelden voor informatie rondom het stimuleringsprogramma lokale coalities Kansrijke Start.

Per 1 juni ben ik, Angela Uijtdewilligen, aan de slag als programmamanager Kansrijke Start, als opvolger van Nicole van Loy. Als programmamanager ben ik verantwoordelijk voor het programmateam en secretaris van de Stuurgroep (zie programmastructuur elders in deze nieuwsbrief). Na een aantal jaren bij ministerie Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer te hebben gewerkt, ben ik zeven jaar geleden overgestapt naar ministerie van VWS. De eerste vijf jaar ben ik bij VWS directeur bestuursondersteuning geweest. Afgelopen jaren heb ik als programmamanager 'mensen met verward gedrag' gemeenten gefaciliteerd bij het realiseren van de opvang en ondersteuning van mensen met verward gedrag. En nu per 1 juni dus als programmamanager Kansrijke start aan de slag met de uitvoering van het actieprogramma zodat meer kinderen echt een kansrijke start kunnen maken. Een hele mooie uitdaging, waar ik heel veel zin in heb!

Hoe kun je kwetsbare (potentiële) ouders ondersteunen om zelf de regie te nemen over hun kinderwens, seksualiteit en anticonceptie? Gebleken is dat je met een eerlijk gesprek veel leed voorkomt. Dat eerlijke gesprek vormt het uitgangspunt van het programma ‘Nu niet zwanger’. Bedoeling is om dit programma in de komende drie jaar landsdekkend in vijftig regio’s uit te rollen. Het programma loopt inmiddels in vijftien regio’s. In regio Zuidholland Zuid zijn kwartiermaker Ira van Winden en GGD-projectleider publieke gezondheid Mariska van Leeuwen enthousiast. “Dit vormt echt een waardevol onderdeel van het beleidsprogramma Kansrijke Start.” Lees verder op Samen voor Gezond Magazine, een uitgave van Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ en de GGD Zuidholland Zuid. 

Natuurlijk wilde deze vrouw nu geen kind.

‘Waarom is deze mevrouw zwanger geraakt?’ Deze ‘ogenschijnlijk onnozele’ vraag van verpleegkundig specialist Connie Rijlaarsdam leidde vijf jaar later tot de landelijke invoering van het programma ‘Nu Niet Zwanger’. In samenwerking met het programmateam draagt Connie Rijlaarsdam zorg voor de uitrol van het programma. “Ik was ervan overtuigd dat deze aanpak zou werken.” Lees het interview van Denise Hilhorst met Connie Rijlaarsdam via de Geboortezorgjournalist.

Lees meer over het programma 'Nu Niet Zwanger'

Hoe zorg je als gemeente dat ieder kind in de gemeente een kansrijke start heeft? Waar begin je, hoe kan samenwerking effectief zijn en welke erkende interventies benut je? Kortom wat draagt bij aan een succesvolle aanpak? Het nieuwe themadoc Gezonde en Kansrijke start biedt inzicht in bouwstenen en succesfactoren.

De lokale aanpak kansrijke start is voor iedere gemeente anders en is afhankelijk van de lokale context en behoeften. Het laat zich niet samenvatten in blauwdrukken. Wel zijn er bouwstenen en succesfactoren die iedere gemeente houvast kunnen bieden bij hun lokale aanpak. Bestaande kennis en ervaringen uit andere gemeenten zijn overzichtelijk samengevat in dit nieuwe themadoc. Naast informatie en tips vindt u er ook enkele voorbeelden uit de praktijk.

Het themadoc is ontwikkeld door Gezond in… het stimuleringsprogramma lokale aanpak gezondheidsverschillen, in samenwerking met Erasmus MC/Healthy Pregnancy 4 All, DRIFT en het programma Gezond Opgroeien van Pharos. 

Doet uw gemeente mee aan de Impuls Kansrijke Start? Maak dan gebruik van de ondersteuning van het stimuleringsprogramma lokale coalities Kansrijke Start. Op aanvraag komen de adviseurs van Pharos bij u langs in de gemeente om mee te denken of u te ondersteunen bij het maken van een nulmeting of het organiseren van een bijeenkomst. Neem contact op via (030) 234 98 00 of kansrijkestart@pharos.nl.

Stimuleringsprogramma Kansrijke Start

Kinderen in kwetsbare gezinnen hebben betere kansen op een goede start, naarmate ze eerder in het leven de noodzakelijke hulp en ondersteuning krijgen. Maar hoe komen deze kinderen en hun gezinnen, vaak met complexe problemen, voor, tijdens en na de zwangerschap zo vroeg mogelijk in beeld? In het kader van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) wordt € 2.64 miljoen beschikbaar gesteld voor onderzoek naar de wijze waarop professionals in de geboortezorg en de JGZ met gegevensbronnen, producten, diensten en methoden van big data-onderzoek ondersteund kunnen worden om tijdig passende hulp en ondersteuning te bieden om een kansrijke start voor kinderen mogelijk te maken.

Aanmelden vooronderzoek
Het programma start met een vooronderzoek, waarbij scenario’s worden uitgewerkt door potentiële indieners voor verder onderzoek. Professionals uit de geboortezorg, de jeugdgezondheidszorg, kennisinstellingen, onderzoekers uit de exacte en natuurwetenschappen, de sociale en geesteswetenschappen en de sociaal-medische- en gezondheidswetenschappen, en andere geïnteresseerde partijen worden uitgenodigd om deel te nemen aan het vooronderzoek.

Meld u aan voor het vooronderzoek

Kinderen een veilige, gezonde en kansrijke toekomst geven. Dat is je missie. Maar hoe doe je dat snel en effectief als je bij verschillende organisaties werkt en in verschillende culturen en systemen? Hoe help je elkaar nóg beter de oplossing te vinden waar jeugd en opvoeders het meest bij gebaat zijn? Het ministerie van VWS, VNG en NJi organiseren op 7 oktober 2019 voor de zevende keer de Voor de Jeugd Dag in de Westergasfabriek in Amsterdam. Het centrale thema is: Samen in Actie. Inschrijven is mogelijk vanaf dinsdag 3 september. Wees snel want de beschikbare plekken waren vorig jaar in rap tempo gevuld.

Lees meer over de Voor de Jeugd Dag 2019

Beweegstimulering draagt bij aan de ontwikkeling van het kind en is tevens van belang voor een goede start. De Kleine Beweegagenda is een plan op initiatief van het ministerie van VWS, Mulier Instituut en Kenniscentrum sport om in te zetten op beweegstimulering voor 0- tot 4-jarigen. De ‘Oproep tot een beweegadvies’ (2019) is door 27 partijen uit het veld ondertekend, die op hun eigen manier meewerken en meedenken aan de voorgestelde activiteiten binnen de Kleine Beweegagenda. De Kleine Beweegagenda geeft zicht op de activiteiten die in de komende drie jaar uitgevoerd worden door verschillende partijen met betrekking tot beweegstimulering van 0- tot 4-jarigen. Ook wordt inzichtelijk gemaakt waar, in aanvulling daarop, behoefte aan is.

Drie hoofdonderdelen binnen de Kleine Beweegagenda:

• Ontwikkeling van een beweegadvies 0- tot 4-jarigen;
• Opstellen van een kennisagenda;
• Doorontwikkeling en implementatie van ‘best practices’.

De Kleine Beweegagenda maakt onderdeel uit van het Sportakkoord 2018, onder het thema Vaardig in bewegen. Neem voor meer informatie contact op met Liza van Koperen (ministerie van VWS) of Frank Gobel (Kenniscentrum Sport).

Na een jaar staat het actieprogramma 'Kansrijk van Start' op initiatief van de gemeente Heerlen stevig in de steigers. Helaas kent Heerlen in vergelijking met Nederland een hoge perinatale sterfte en een slechte gezondheid van het jonge kind. Naast medische factoren zijn er veel omstandigheden die een rol spelen bij een gezonde start voor een kansrijk leven. Onderzoek laat zien dat bewustwording aanzienlijk bijdraagt aan het verminderen van de risicofactoren. Onder de naam 'Sjpruut' wordt nu een flinke stimulans gegeven aan dit actieprogramma en de bekendheid van de beschikbare concrete oplossingen, die door een groot aantal instanties worden geboden.

Sjpruut is een metafoor voor het jonge kind. Een koosnaam voor een baby, een knuffel en ook een maatje. Een maatje dat er altijd voor je is. 'Sjpruut' staat ook voor de groei van een baby. Op de website van Sjpruut vinden ouders voor elke fase van het kind informatie om hen op weg te helpen en sinds 3 juli is het Sjpruut Café geopend voor zwangere vrouwen of jonge ouders. Met alle initiatieven maakt Sjpruut kansrijke verbindingen met jonge ouders met verwijzing naar directe ondersteuning en hulp.

Lees meer over Sjpruut

De uitvoering van het actieprogramma Kansrijke Start wordt ondersteund door een programmateam van VWS. Dit programmateam voert alle landelijke maatregelen uit het actieprogramma uit. Dit ter ondersteuning van de lokale coalities bij gemeenten met hun lokale partners. Een stuurgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van verschillende relevante partijen/partners (gynaecologen, verloskundigen, GGD-GHOR, CPZ (College Perinatale Zorg), Actiz, VOBC/LVB en wethouder), stuurt op de uitvoering en de voortgang hiervan.

In het Kans+ overleg zijn alle 'uitvoerende' partijen van de landelijke maatregelen aangesloten op het programmateam: RIVM, Pharos, CPZ, ErasmusMC, IGJ, GGD, AEF en Programmateam Nu Niet Zwanger (GGD). In september vorig jaar is ook een Landelijke Coalitie gevormd, bestaande uit ongeveer dertig ambassadeurs, die het belang van de eerste duizend dagen en het actieprogramma uitdragen.

Weten wat er nu in de keuken van een andere partner gebeurd? Neem  eens een kijkje of stel de werkvloer voor een dag beschikbaar voor andere professionals. Het programmateam Kansrijke Start nodigt organisaties uit om over hun werk te vertellen en professionals die het interessant vinden te stimuleren om bij een andere organisatie binnen te kijken. Na het bezoek vragen we om de ervaringen via onze maandelijke nieuwsbrief met anderen te delen. Aanmelden is mogelijk door een mail te sturen naar dienstpostbuskansrijkestart@minvws.nl.

• 3 september Werkconferentie 'Van preconceptie tot peuter: de eerste 1000 dagen'
• 9 september Training CenteringPregnancy
• 19 september Congres Grootstedelijke Perinatale Gezondheid anno 2019
• 23 september 2019 Conferentie Uitgerekend Nu?!
• 27 september 2019 Symposium Sensitieve zorg voor alle gezinnen tijdens de eerste 1000 dagen
• 7 oktober 2019 Voor de Jeugd Dag 2019