Nieuwsbrief Kansrijke Start - Van start met de campagne Mamaliefde en Papaliefde is

Praten over problemen vergroot kans op goede start kind

DEN HAAG – Met de nieuwe campagne ‘Mamaliefde en Papaliefde is…’ wil staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) helpen om stress onder aanstaande moeders tijdens en na hun zwangerschap te verminderen. Door moeders en vaders op te roepen om zorgen rondom bijvoorbeeld financiën, relatie en wonen met hun zorgverlener te bespreken, wordt de kans op een goede start van hun kind vergroot. De tijd vlak voor de conceptie tot het tweede levensjaar is cruciaal voor zowel de fysieke als mentale gezondheid in het latere leven van het kind. Stress kan ouders belemmeren warmte en genegenheid te geven en adequaat te reageren op wat hun kindje nodig heeft.

Lees verder

In gesprek over Kansrijke Start

Op de dag dat de campagne ‘Mamaliefde en Papaliefde is’ van start is gegaan, gingen we in gesprek met staatssecretaris Paul Blokhuis over Kansrijke Start en de campagne. Er is geen liefde zo sterk als die van een ouder voor een kind. En alles wat je voor je baby of kind doet komt voort uit die liefde. Dingen die vanzelfsprekend zijn, zoals elke dag knuffelen. Maar ook dingen die niet makkelijk zijn, zoals je geld- of relatiezorgen bespreken. Zodat je hulp kan krijgen en je minder stress ervaart, wat weer goed is voor je kindje. Je doet het uit mamaliefde en papaliefde. Dat is het thema van de campagne.

Aan tafel met Paul Blokhuis - In gesprek over Kansrijke Start

Elk kind verdient een goede start. Helaas is dit niet voor ieder kind weggelegd. Want een op de zes baby’s in Nederland heeft geen goede start. Daarom is het belangrijk om aanstaande ouders in een kwetsbare situatie zo vroeg mogelijk te bereiken en begeleiden. De vorming van een lokale coalitie Kansrijke Start is een goede basis om professionals zo goed mogelijk te ondersteunen om de ouders in kwetsbare situatie daadwerkelijk vroegtijdig te bereiken. De animatiefilm ‘Belang van een lokale coalitie Kansrijke Start’ laat zien wat een lokale coalitie is en hoe deze kan bijdragen aan een kansrijke start voor meer kinderen. Met deze animatie kunt u als bestaande lokale coalitie andere partijen vertellen waarom een kansrijke start belangrijk is en wat een lokale coalitie doet. En gemeenten of professionals waar nog geen lokale coalitie is, kunnen elkaar met deze animatiefilm motiveren om hiermee aan de slag te gaan. Wij bieden lokale coalities aan om deze animatie nog iets meer toe te spitsen op hun eigen lokale coalitie. Hierbij worden de intro en extro van de animatie aangepast waarbij de contactgegevens van de lokale coalitie in de animatie terug te zien zijn. Lokale coalities die hier interesse in hebben, kunnen hun belangstelling laten weten via een mail aan de Dienstpostbus Kansrijke Start.

Bekijk de animatievideo

Onderzoek onder eerstelijns verloskundigen, jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen in Nederland

Eerstelijns verloskundigen, jeugdartsen en -verpleegkundigen spelen een cruciale rol bij het signaleren van niet-medische risicofactoren van kwetsbaarheid in de eerste 1000 dagen van het leven van een kind. Ondanks het grote belang van signaleren, zijn er nog veel verbeterpunten op dit gebied. Vanuit het actieprogramma Kansrijke Start onderzochten gedragsexperts van D&B hoe psychologische weerstanden, motieven en omgevingsfactoren het signaleren beïnvloeden. Op basis van de bevindingen zijn kansrijke aanknopingspunten voor het beter signaleren van zwangeren en jonge gezinnen in kwetsbare situaties opgesteld.

Lees verder

Kern wetsvoorstel

Met de wijziging worden gemeenten verplicht een prenataal huisbezoek aan zwangeren en/of gezinnen in een kwetsbare situatie aan te bieden. De gemeente moet deze taak opdragen aan c.q. inkopen bij dezelfde organisatie die voor de gemeente de jeugdgezondheidszorg uitvoert.

Het wetsvoorstel voorziet niet in het aantal huisbezoeken maar voorziet in tijdige hulp en ondersteuning. Het is aan de gemeente om voor een voldoende aanbod te zorgen ter opvolging van het prenatale huisbezoek.

Het wetsvoorstel is erop gericht om in een vroegtijdig stadium, eerder dan de huisbezoeken van de verloskundig zorgverlener, zwangere vrouwen en/of gezinnen in een kwetsbare situatie de juiste hulp en ondersteuning te bieden waar het de sociale factoren betreft. Het is wenselijk dat de verloskundig zorgverlener al bij de intake, vroeg in de zwangerschap, systematisch vraagt naar zowel de medische risicofactoren als de sociale risicofactoren.

Lees verder

Binnen Kansrijke Start bestaat er behoefte aan ondersteuning van de lokale coalities bij het vormgeven van hun lokale monitoring. In 2021 zal het RIVM deze ondersteuning bieden waarbij het delen van goede voorbeelden en leren van elkaar centraal staat. Dit kan bijdragen aan het verder vormgeven van de lokale activiteiten rondom Kansrijke Start.

Lees verder

De gegevens van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) bevatten een schat aan informatie over de gezondheid en ontwikkeling van kinderen en jongeren in Nederland. Om op landelijk en gemeentelijk niveau inzicht te krijgen in de groei en ontwikkeling van kinderen/jongeren 0 – 18 jaar, is in het kader van Kansrijke Start besloten JGZ-data landelijk te gaan ontsluiten ten behoeve van beleidsinformatie voor de overheid en gemeenten. Ter voorbereiding hierop heeft TNO Child Health in opdracht van VWS een beknopte set van elf kernindicatoren ontwikkeld met betrekking tot gezondheid en ontwikkeling van kinderen en jongeren van 0 – 18 jaar. Deze indicatoren set heeft draagvlak onder JGZ professionals, is gebaseerd op gegevens zoals JGZ professionals die registreren in het Digitaal Dossier JGZ, bevat alleen indicatoren waarover nog geen betrouwbare gegevens uit andere bronnen verzameld worden en sluit aan bij de indicatoren van het programma Kansrijke Start. In het rapport staan elf indicatoren beschreven en de wijze waarop deze set tot stand gekomen is. Het ministerie van VWS is voornemens het CBS te vragen deze JGZ-indicatoren periodiek te verzamelen bij alle JGZ-organisaties en op geaggregeerd niveau te ontsluiten. Waarom het CBS? Vanwege de mogelijkheden die het CBS heeft om op een veilige en verantwoorde manier deze JGZ-data te verwerken én te verrijken met andere data, met inachtneming van de privacy van kinderen/jongeren en hun ouders. Zo biedt de combinatie met Beleidsinformatie Jeugd, de perinatale registratie en andere data die bij het CBS beschikbaar zijn enorm veel mogelijkheden om relevante beleidsinformatie over de Nederlandse jeugd van vóór de geboorte tot volwassenheid samen te stellen. Dit kan bv. meer inzicht geven in vroegsignalering en het effect van preventieve activiteiten. Inzichten die, met het oog op beleidsinformatie, beschikbaar komen op zowel landelijk als gemeentelijk niveau. Daarnaast biedt de CBS-wet de wettelijke grondslag voor het verzamelen van deze gegevens voor statistische doeleinden voor praktijk, beleid en wetenschap.

Bekijk het rapport

Luister in deze driedelige serie 'Lockdown reflecties' naar de lessen, inzichten en ambities die vier experts binnen de jeugdgezondheid hebben opgedaan in het afgelopen jaar. In de podcast serie wordt onder andere gesproken met Connie Rijlaarsdam en Eric Steegers, beiden lid an de Landelijke Coalitie Kansrijke Start. Sociaal pedagoog Merel Steinweg zocht hen op voor een diepgaand gesprek en kwam erachter hoe zij bijdragen aan ‘Veerkrachtige generaties’.

Lees verder

'In Nederland bestaat geen achterstand in gezondheid bij mensen met minder opleiding en minder inkomen.' Dát is de droom van Samen Kansrijk en Gezond. In Samen Kansrijk en Gezond (looptijd: 2021-2030, budget: 40 miljoen) werken we in dorpen en stadswijken aan het verminderen van gezondheidsachterstanden bij gezinnen.

De FNO heeft hiervoor een subsidieregeling open gesteld: Doet u met ons mee? Vanaf vandaag kunt u subsidie aanvragen in de call Gebiedsgerichte aanpak en de call Evaluatieonderzoek.

Sinds 2012 werken verschillende professionals in de geboorteketen samen in de Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid (HAPG), en met succes; de sterftecijfers rond de geboorte zijn sinds 2012 met 20% gedaald. HAPG is nu uitgegroeid tot Haagse Kansrijke Start. Naast de zwangerschap en geboorte, richt de Haagse Kansrijke Start zich ook op de periode vóór de zwangerschap en de periode na de geboorte. De focus binnen dit project ligt op kwetsbare ouders. Dit betekent ook dat de samenwerking in Den Haag wordt uitgebreid; andere partijen worden betrokken en het huidige platform HAPG wordt omgebouwd tot een brede coalitie.

Lees verder

Samen met (aanstaande) ouders, professionals en beleidsmakers onderzoekt het Erasmus MC de komende vier jaar in de praktijk hoe de zorg voorafgaand aan de zwangerschap en tijdens de eerste 1000 dagen voor (aanstaande) ouders in kwetsbare situaties verbeterd kan worden. Gezamenlijk ontwikkelen we een routekaart voor de ‘eerste duizend dagen reis’ en een toolkit. Het onderzoek maakt deel uit van het ZonMW programma ‘Onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap’.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen.

Lees meer over het onderzoek inclusief een interview

Vrouwen die net zijn bevallen, zitten met veel vragen, twijfels en onzekerheden. Inge Feenstra, jeugdverpleegkundige van het Ouder- en Kindteam Noord West, nam daarom het initiatief voor een babyinloop. Samen met haar collega’s biedt ze daarmee een veilige omgeving om vragen te stellen en problemen te bespreken. Zo helpen ze ouders hun baby een stabielere start te geven.

Lees verder

MijnKind.online is een zorgprogramma voor vrouwen die een kinderwens hebben, zwanger zijn of zijn bevallen. Haar verloskundige, gynaecoloog, kraamverzorgende, zorgverleners uit het sociaal domein zoals JGZ, GGZ EN haar partner of mantelzorgers kunnen in dit programma online optimaal en veilig samenwerken en zorginformatie uitwisselen. Zo kan haar netwerk van zorgverleners en mantelzorgers haar optimaal ondersteunen, begeleiden en tijdig signaleren en verwijzen. Anneke Dantuma, directeur van MijnKind.online, vertelt over het succes van deze digitale omgeving.

Lees verder

In april starten projecten die onderzoek gaan doen naar de preventie van, ondersteuning en zorg bij onbedoelde zwangerschappen en kwetsbaar (jong) ouderschap.

Lees verder

Kwetsbare zwangeren nemen vaak weinig en soms helemaal geen kraamzorg af, terwijl juist zij er veel baat bij kunnen hebben. Resultaten uit dit onderzoek bieden aanknopingspunten voor verbetering.  

Lees verder

CenteringZorg (CenteringPregnancy) tijdens de zwangerschap leidt tot beter gezondheidsgedrag waardoor zorgkosten in de toekomst worden bespaard. Dit blijkt uit een economische evaluatie van TNO over CenteringZorg in Nederland. Het percentage verloskundige praktijken en JGZ-organisaties dat CenteringZorg aanbiedt, is een indicator binnen het programma Kansrijke Start. Uit de recente evaluatie blijkt dat deze percentages nauwelijks zijn toegenomen. Ondanks dat het uitvoeren van groepszorg door de uitbraak van het COVID-19 virus is belemmerd zijn er ook kansen gecreeerd door het aanbieden van online-Centering om het isolement van zwangeren en jonge ouders te verkleinen. De onderzoekers adviseren dan ook om te investeren in de verdere implementatie van CenteringZorg in Nederland zodat alle zwangere vrouwen in Nederland toegang hebben tot deze vorm van zorg.

Lees verder

Met dank aan ZonMw kon CenteringZorg in 2020 online CenteringZorg aanbieden aan vier groepen Eritrese zwangeren in verband met COVID-19. TNO maakte een verslag van de resultaten.

Lees verder

Goede praktijkvoorbeelden laten zien dat het mogelijk is om de veiligheid in gezinnen te herstellen als alle partijen binnen een gemeente samenwerken. Dat blijkt uit onderzoek van vier inspectiediensten die samenwerken in het Toezicht Sociaal Domein (TSD). Onlangs zijn er afspraken gemaakt om de regionale aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling beter te verbinden met de lokale coalities kansrijke start, zodat ook jonge kinderen waar er zorgen zijn over de veiligheid eerder en beter in beeld komen en deze gezinnen beter worden ondersteund om te komen tot een situatie van duurzame veiligheid. Binnenkort volgt een themabijeenkomst over het belang van samenwerking tussen Veilig Thuis en de lokale coalities Kansrijke Start. Houdt onze nieuwsbrief in de gaten.

Lees verder

Samen met het Verwey-Jonker Instituut heeft Augeo een gesprekshandreiking samengesteld als hulpmiddel om de uitkomsten van het Verwey-Jonker (VJ) onderzoek naar de effectiviteit van de aanpak van huiselijke geweld en kindermishandeling (HGKM) te implementeren. Op 12 november 2020 werd het VJ-onderzoek gepresenteerd tijdens de online talkshow: Kan huiselijk geweld echt stoppen? Alle informatie daarover is terug te vinden op de programmawebsite van GHNT. De splinternieuwe gesprekshandreiking helpt de aanpak van huiselijk geweld en specifiek kindermishandeling concreet te implementeren in je eigen Geweld hoort negens thuis (GHNT) regio.

Lees verder

31 maart en 13 april Congres Zorg rondom de geboorte

25 feb t/m 10 juni: Regiobijeenkomsten: aan de slag met lokaal gezondheidsbeleid en preventie

juni Conferentie Kansrijke Start heeft de toekomst!