Nieuwsbrief Kansrijke Start – Ook in 2022 investeren in een Kansrijke Start!

Afgelopen dinsdag op Prinsjesdag werd traditioneel het koffertje met de Miljoenennota en de Rijksbegroting door de minister van Financiën overhandigd aan de Tweede Kamer. In de plannen voor 2022 staat dat de financiering van verschillende lopende programma’s gedeeltelijk in stand blijft tijdens de demissionaire kabinetsperiode. Voor Kansrijke Start betekent dit dat er in 2022 7 miljoen euro wordt geïnvesteerd. Bekijk het volledige persbericht.

Op 22 juni 2021 heeft de Tweede Kamer de wijziging van de Wet publieke gezondheid aangenomen waarin staat dat alle gemeenten een prenataal huisbezoek door de jeugdgezondheidszorg aan zwangeren en/of hun gezinnen in een kwetsbare situatie moeten aanbieden. Momenteel ligt het wetsvoorstel ter behandeling in de Eerste Kamer. Nadat het wetsvoorstel door de Eerste Kamer is aangenomen, ondertekend is door de Koning en de minister van VWS en is gepubliceerd in het Staatsblad, kan de wet ingaan.

Om handvatten voor de uitvoering van het wetsvoorstel te geven, heeft het ministerie van VWS aan het NCJ de opdracht gegeven een handreiking te ontwikkelen. Deze handreiking is bedoeld voor alle, bij het prenataal huisbezoek door de JGZ, betrokken partijen. Elle Struijf van het NCJ is de projectleider. In de vierde serie van ‘Aan tafel met – In gesprek over Kansrijke Start’ spreekt Hilke Grootelaar met Elle Struijf. Bekijk het interview.

Hoe komt het dat kinderen uit Rotterdam Zuid een slechtere gezondheid hebben dan kinderen uit de wijk Kralingen? Daarover schreven hoogleraar Eric Steegers en onderzoeker Adja Waelput het boek Sociale verloskunde. ‘Je postcode is misschien wel belangrijker dan je erfelijke code.’

Dat inzicht deed Steegers beseffen dat goede zorg voor zwangere vrouwen zich niet kan beperken tot de aanpak van medische risico’s, maar ook sociaal maatschappelijke ondersteuning moet bieden. Daarvoor is een verbinding nodig tussen het medische en sociale domein. ‘Gemeenten moeten nadrukkelijk betrokken worden om kwetsbare zwangere vrouwen en hun kinderen een betere start te geven. Wij zijn dat ‘sociale verloskunde’ gaan noemen’. Dat is de reden dat Steegers het boek tijdens het symposium Sociale verloskunde heeft overhandigd aan Judith Bokhove, wethouder mobiliteit, jeugd(hulp) en taal in Rotterdam en aan een voor het boek geïnterviewde moeder. Lees verder.

Op 14 juni 2021 waren ruim 750 deelnemers virtueel aanwezig tijdens de conferentie ‘Kansrijke Start heeft de toekomst’. Net als in 2019 en 2020 organiseerde VWS in samenwerking met Pharos en het College Perinatale Zorg (CPZ) een landelijke conferentie Kansrijke Start om elkaar te ontmoeten en te inspireren. In een keynote onderbouwde Koos van der Velden (emeritus hoogleraar Public Health) de noodzaak voor het investeren in een gezonde gemeenschap en zette hij de stappen uiteen die in beleid, praktijk en onderzoek nodig zijn om een gezonde gemeenschap te realiseren. Bekijk hier zijn presentatie.
Vanaf nu zijn alle inspiratiesessies terug te kijken. Lees verder.

Het RIVM voert het ondersteuningsprogramma Lerende Lokale Monitor Kansrijke Start uit. In het kader hiervan ondersteunt het RIVM gemeenten bij hun lokale monitoring. In april en juli 2021 hebben de twee online themabijeenkomsten Inzicht in kwetsbaarheid en Monitoren samenwerking medisch en sociaal domein plaatsgevonden als onderdeel van de Lerende Lokale Monitor Kansrijke Start. De uitgewerkte inhoud en powerpoint presentaties van deze twee themabijeenkomsten zijn te vinden via de website van het RIVM.

Wilt u op de hoogte blijven van ontwikkelingen rondom de Lerende Lokale Monitor Kansrijke Start dan kunt u uw gegevens doorgeven via dit formulier. Of neem voor meer informatie contact op met Inge Boesveld via kansrijkestart@rivm.nl.

Binnen het programma Kansrijke Start is in Almere onder leiding van Elaa een werkwijze ontwikkeld om kwetsbaarheden bij zwangeren en ouders van jonge kinderen vroegtijdig op te sporen en snel de juiste hulp in te zetten. Deze werkwijze is samengevat in een infographic. De infographic laat zien welke stappen Almeerse professionals in de (geboorte)zorg moeten nemen om kwetsbaarheden op te sporen, te bespreken met anderen en toe te leiden naar de juiste hulp of ondersteuning. Lees verder.

Download de infographic.

Om de hoge babysterfte tegen te gaan, is Schiedam tien jaar geleden begonnen met het programma ‘Healthy pregnancy for all’ van de Erasmus Universiteit. Al in 2018 sprak minister Hugo de Jonge lovende woorden over de aanpak in Schiedam. De babysterfte was in dat jaar 40 procent gedaald. Ook uit de laatste gepubliceerde cijfers blijkt dat de aanpak werkt. In Schiedam ligt de babysterfte onder het landelijk gemiddelde.

Betty Franke, verloskundige, vertelt aan tafel in Onder Ogen hoe zij zwangere vrouwen in de praktijk helpen. ‘Vrouwen die erom vragen kunnen bij ons terecht voor preconceptie zorg, dat is de voorlichting vóór de zwangerschap al. Maar ook tijdens de zwangerschap proberen wij door verschillende projecten de gezondheid van de zwangere vrouw te bevorderen’. Lees verder.

‘Als je niets doet, weet je vrijwel zeker dat het fout gaat’, zegt Elle Struijf over VoorZorg, een interventie voor jonge vrouwen die zwanger zijn in een zeer onstabiele situatie. VoorZorg is een programma voor jonge vrouwen die zwanger zijn van hun eerste kind en te maken hebben met een opeenstapeling van problemen. Zij krijgen specialistische verpleegkundige ondersteuning bij hun zwangerschap en bij de verzorging en opvoeding van hun kind, totdat het twee jaar oud is. Het gaat vaak om vrouwen zonder partner, die leven in armoede, te maken hebben met drugsgebruik, laagopgeleid zijn, een licht verstandelijk beperking hebben of zelf in hun jeugd schade hebben opgelopen. De interventie VoorZorg is sinds 2003 in Nederland (vanuit de VS) en staat sinds 2015 in de database als erkend effectieve interventie. Speciaal opgeleide VoorZorg-verpleegkundigen gaan gemiddeld twee keer per maand op bezoek. Uit onderzoek blijkt dat VoorZorg helpt om kindermishandeling tegen te gaan. Lees verder.

Op 13 september 2021 zetten vijftien zorgorganisaties in West Betuwe hun handtekening onder de samenwerking voor een Kansrijke Start. Dit samenwerkingsverband zet zich de komende jaren in om kinderen een goede start in het leven te geven. Dit betekent dat aanstaande ouders en jonge gezinnen op veel gebieden hulp kunnen krijgen. Lees verder

In april heeft u al kunnen lezen over het innovatieve concept waar het winnende team op het event Samen Toekomst Maken mee aan de slag is gegaan. Bekijk hier het artikel om terug te lezen hoe dit concept tot stand kwam.

Symba werd in mei 2021 gelanceerd en wordt inmiddels met veel enthousiasme ontvangen door zorgprofessionals! Dat is niet voor niets, want Symba biedt op geheel andere, hedendaagse en leuke wijze begeleiding in het contact maken tussen moeder en kind. Wij weten dat contact maken de basis vormt voor een veilige hechting, wat natuurlijk voor ieder kind belangrijk is, maar wat nét wat meer aandacht nodig heeft bij moeders met een licht verstandelijke beperking (LVB). Daarom richt Symba zich juist op deze moeders. Lees verder.

Met trots presenteert Pharos twee nieuwe documenten over de aanpak Kansrijke Start: Bouwstenen en succesfactoren van de aanpak Kansrijke Start (een update van het Gezonde en Kansrijke Start document uit 2019) en Samenwerken aan een kansrijke start. Daaraan gekoppeld zijn acht nieuwe verdiepende info-sheets geschreven die online gedeeld worden. Al deze documenten staan nu online op de Kennisbank van Pharos. Kansrijke Start coalities en gemeenten/organisaties die met Kansrijke Start aan de slag zijn of willen, kunnen hier eenvoudig en overzichtelijk alle benodigde informatie voor de aanpak vinden. Zij kunnen hun voordeel doen met de tips over samenwerken en zich laten inspireren door de vele mooie praktijkvoorbeelden. Lees verder.

Tot diep in de jaren tachtig van de vorige eeuw waren vaders zo goed als afwezig in wetenschappelijk onderzoek en in boeken en artikelen over opvoeding en ontwikkeling van kinderen. Een van de verklaringen was dat mannen destijds vooral gezien werden als kostwinner. De mannenemancipatie is inmiddels zo’n dertig jaar aan de gang. Mannen mogen zich zorgzamer en kwetsbaarder tonen en zijn vaker betrokken bij de opvoeding. Maar…. er gebeurt nog niet zo heel veel op dit terrein en de stappen die gezet worden, zijn klein. Tijd voor verandering en versnelling! Pharos organiseerde op 16 september 2021 om deze reden het webinar ‘Vaderschap in de eerste 1000 dagen’. Lees verder.

In Nederland krijgt 5 tot 10% van de zwangere vrouwen te maken met psychische problemen tijdens de zwangerschap of na de bevalling. Om deze vrouwen zo goed mogelijk te begeleiden zijn in Nederland POP-poli’s opgericht. Dit zijn multidisciplinaire samenwerkingsverbanden op het gebied van zwangerschap en psychiatrie. Welke organisatievormen van POP samenwerkingsverbanden zijn er? Wanneer wordt een POP-poli betrokken bij een zwangerschap en wat zijn belangrijke interne criteria voor een multidisciplinair samenwerkingsverband voor zwangerschap en psychiatrie? Dit en meer kwam aan bod in het webinar van dinsdag 31 augustus 2021. Bekijk het webinar.

Binnen het project GroupCare1000 implementeert en onderzoekt TNO groepszorg volgens de Centering-principes voor zwangeren en jonge ouders in zeven landen. Het doel is verbetering van gezondheid en welzijn van jonge moeders en baby’s uit kwetsbare bevolkingsgroepen in Ghana, Zuid-Afrika, Suriname, Kosovo, België, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Lees verder.

De Folder Zwanger! is volledig herzien. De folder is herschreven naar begrijpelijk taalniveau en heeft een nieuwe vormgeving. De redactie van deze folder wordt gedaan door de werkgroep Folder Zwanger! onder voorzitterschap van het RIVM. In de werkgroep zitten naast het RIVM ook Bo, KNOV, NHG, Erfocentrum, Stichting Kind en Ziekenhuis (K&Z) en CPZ.

Je kunt de folder hier downloaden of bestellen via de website van het RIVM. 

Wanneer je een lokale taskforce opzet of binnen een bestaande taskforce hulp kunt gebruiken bij het bespreekbaar maken van roken zijn er gratis trainingen beschikbaar. Tijdens de training leer je hoe je een gesprek over stoppen met roken voert. Daarvoor oefen je onder andere met voorbeelden uit het werkveld. Lees verder.
 

Er is nog te weinig aandacht voor kinderen van ouders met een (licht) verstandelijke beperking die zelf geen verstandelijke beperking hebben. Dat is zorgwekkend, want opgroeien in een gezin met een kwetsbaarheid kan een grote negatieve invloed hebben op de kansen van kinderen om veilig, gezond en kansrijk op te groeien. Lees verder.

Het demissionaire kabinet heeft extra middelen beschikbaar gesteld voor de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling (HGKM) in 2022. Zo kan de functie van regionaal projectleider voor de aanpak van HGKM ook in 2022 worden voortgezet. Binnen deze extra middelen is daarnaast ruimte voor een (afgeslankte) landelijke ondersteuning, zodat de succesvolle wisselwerking tussen regionale en landelijke inzet van de afgelopen jaren zoals ingezet door het programma Geweld Hoort Nergens Thuis (GHNT) intact blijft en de borging van datgene wat al bereikt is, wordt versterkt. Lees verder.

Van maandag 15 tot en met zondag 21 november 2021 vindt de 9e editie van de Week tegen Kindermishandeling plaats. Dit jaar is het thema; ‘... dichterbij dan je denkt’. Het thema ‘… dichterbij dan je denkt’ vergroot het besef dat kindermishandeling ook dichtbij plaats kan vinden en dat je er soms dichterbij bent dan je denkt. Het roept op tot zelfreflectie, het openen van je ogen tegen kindermishandeling en tot bewustwording. Lees verder.

27 september Voor de Jeugd Dag 2021

28 september Webinar Waardegedreven Zorg

30 september Congres: Aandacht voor ouderschap

25 t/m 28 oktober Week van de Gezonde Kansrijke Start

17 november Jaarlijks Congres – Vroegsignalering bij baby’s 2021

29 november Congres Alle kinderen wonen thuis?! – gezinsgericht werken in de jeugdhulp